natuurkunde
Het experiment van Michelson-Morley
Deze applet is een animatie van het experiment van Michelson en Morley.
Klik hier
om de applet te starten
(in een nieuw scherm).
De ether
In 1865 voorspelde Maxwell het bestaan van elektromagnetische golven, met een golfsnelheid van 3,0 ⋅ 108 m/s.
Licht, dat dezelfde snelheid heeft, bleek ook een elektromagnetische golf. Daarom wordt die snelheid de 'lichtsnelheid' genoemd.
Wetenschappers dachten toen dat deze snelheid, zoals altijd, was vastgesteld ten opzichte van iets anders, een bepaald medium. Dat was nog
niet ontdekt maar werd alvast de 'ether' genoemd.
Het experiment van Michelson en Morley
In 1887 wilden Michelson en Morley met een beroemd geworden experiment de snelheid van de aarde door de ether meten. Met een
halfdoorlatende spiegel werden twee onderling loodrechte, coherente lichtbundels gemaakt. De twee bundels kwamen via twee andere
spiegels samen in een detector. Het interferentiepatroon zou moeten veranderen bij draaiing van de hele opstelling. Immers, bij de ene
oriëntatie krijgt de ene lichtbundel de baansnelheid van de aarde door de ether extra mee en de andere niet, en bij een andere
oriëntatie kan dat andersom zijn. Echter: draaiing had geen enkel effect!
Conclusie was dat licht zich niets aantrekt van de snelheid van de aarde door de ether. Je meet steeds hetzelfde interferentiepatroon
dus ook dezelfde lichtsnelheid. Je zegt: de lichtsnelheid is invariant.
Die conclusie maakt de hypothese van de ether overbodig.
De applet
- Als je onderaan op 'Play' (▶) klikt start het experiment. De lichtbundel komt van links.
- Met de slider regel je de snelheid van de aarde door de ether.
- De applet toont wat je verwacht als de lichtsnelheid niet invariant zou zijn.