natuurkunde
Dynamo, generator
Deze applet behandelt de werking van een dynamo (generator).
Maatschappelijk belang
Generatoren spelen een hoofdrol in onze maatschappij. In elektriciteitscentrales
worden ze gebruikt voor productie van de elektrische energie waarop onze maatschappij
draait.
Inductie
Een generator is in feite een grote dynamo. De werking van een dynamo berust op het natuurverschijnsel elektro-magnetische
inductie:
Een veranderende magnetische flux in een spoel veroorzaakt een spanning tussen de uiteinden van die spoel, en bij
gesloten stroomkring ook een stroom.
De
magnetische flux in een spoel geeft aan hoeveel magnetische veldlijnen de spoel doorkruisen. Eenheid: weber (Wb).
Je berekent de inductiespanning
(Uind) en de magnetische flux
(Φ) zo:
Principe van een dynamo (generator)
Een spoel die in een extern magnetisch veld wordt rondgedraaid, zodat de flux
blijft veranderen en er voortdurend elektrische
spanning ontstaat: dat is het principe van een dynamo.
De applet
De applet toont een dynamo, voor het overzicht vereen-
voudigd tot een draaiende spoel met één winding,
zonder weekijzeren kern. De draaias van de spoel is niet getekend, de externe aandrijving wel.
Verder zie je het magneetveld, een voltmeter voor de inductiespanning en een grafiek van de inductiespanning als functie van de tijd.
Merk op: als de spoel horizontaal staat, is de flux maxi-
maal. Staat hij verticaal, dan is de flux nul.
- Met Pauze/Doorgaan bevries je en herneem je de animatie.
Je zet het beeld stil, niet de spoel zelf. Anders zou er immers geen fluxverandering meer zijn, dus ook geen inductiespanning.
- Met de slider regel je het aantal omwentelingen per minuut van de spoel (het toerental).
De spoel zet je stil door de slider op nul te zetten. Merk op dat er dan geen inductiespanning meer is.
- Met Aandrijving andersom bepaal je de richting waarin de spoel wordt rondgedraaid.
- Daaronder kies je welke grootheden je in de animatie wilt zien.
- Helemaal onderaan kun je kiezen voor een wisselstroomdynamo (zonder commutator), of een gelijkstroomdynamo (met commutator).